พระแม่สรัสวดี

ที่มาแห่งองค์เทพและความหมาย

พระนามของพระแม่สรัสวดี ออกเสียงเรียกได้หลาก หลาย เช่น พระแม่สรัสวตี พระแม่สุรัสวดี พระแม่ สุรัสวตี ฯลฯ พระแม่สรัสวดี คือชายาแห่งพระพรหม พระองค์ประทับ อยู่ในวิมาน ณ สวรรค์ชั้นพรหม หรือพรหมโลก เป็นมหาเทวี หนึ่งในสามเทวีสูงสุดในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู ในประเทศ อินเดียยังมีแม่น้ำสายที่สำคัญมากที่ชื่อ สรัสวดี อีกด้วย

พระสรัสวดี ทรงเป็นธิดาแห่งพระทักษะและนางประสูตร แต่ในมหากาพย์มหาภารตะนั้นมีการกล่าวถึงว่า พระกฤษณะ คือผู้สร้างพระสรัสวดี และคัมภีร์พระเวทขึ้นมาพร้อมกันจาก จิตใจของพระองค์ พระแม่สรัสวดีจึงถือว่าเป็นเทพแห่งพระเวท ทั้งปวงพระแม่สรัสวดีจึงเปรียบเสมือนครู อาจารย์ พระองค์ เทวีแห่งสรรพความรู้ วิชาการอันล้ำลึก วิทยาการอันก้าวห พระองค์คือสัญลักษณ์แห่งงานศิลปะทุกแขนง ทั้งการวาดเรียน การดนตรี อักษรศาสตร์ การแต่งตำรา การเขียนหนังสือ พระองค์คือเทวีแห่งปรีชาญาณอันชัดเจนแจ่มแจ้ง การเล่าเรียน ศึกษาหาความรู้ การวิจัย การวิเคราะห์ การ พูดจา การเจรจาต่อรอง ตลอดจนเป็นผู้ให้กำเนิดอักขระ ของอินเดีย คือ อักษรเทวนาครี นั่นเอง

พระองค์ยังเป็นผู้ให้กำเนิดบทสวดมนต์บทแรกของ จักรวาล ชาวฮินดูยังนับถือพระสรัสวดีเป็นเทวีแห่งเวทมนตร์ คาถา และการประกอบพิธีกรรม ฉะนั้น หากมีการประกอบพิธีบูชาเทพหรือเทศกาลใดๆ แล้ว ถ้าอัญเชิญ พระพิฆเนศ เป็นเทพองค์แรกก็จะทำให้พิธีนั้นๆ เกิดสิริมงคลขึ้น และการอัญเชิญ พระแม่สรัสวดีร่วมด้วยก็ ย่อมบันดาลให้การสวดมนต์และการประกอบพิธีกรรมทุกขั้น ตอนดำเนินไปอย่างศักดิ์สิทธิ์ พระสรัสวดีทรงโปรดการแสดงดนตรี การบรรเลงบท เพลง การร้องเพลงถวาย การอ่านบทกวีถวาย ฯลฯ ผู้บูชานิยม เปิดเพลง หรือบรรเลงดนตรีที่มีท่วงทำนองประณีตงดงาม ถวายแด่พระองค์ ไม่ว่าจะเป็นเครื่องดนตรีประเภทใดท่านก็โปรดทั้งสิ้น เช่น พิณ จะเข้ ขิม ไวโอลีน กีต้าร์ เปียโน กลอง ฯลฯ

พระแม่สรัสวดีมอบพรใดแก่ผู้บูชา

เน้นในเรื่องการก้าวหน้าในหน้าที่การงาน เน้นในด้านศิลปวิทยาการ เช่น ด้านดนตรี ศิลปะทุกแขนง เพราะพระแม่สรัสวดี คือ เทวีแห่งสรรพความรู้ วิชาการอันล้ำลึก วิทยาการอันก้าวหน้า พระองค์คือสัญลักษณ์แห่งงานศิลปะทุกแขนง ทั้งการวาดเขียน การดนตรี อักษรศาสตร์ การแต่งตำรา การเขียนหนังสือ พระองค์คือเทวีแห่งปรีชาญาณอันชัดเจนแจ่มแจ้ง การเล่าเรียน ศึกษาหาความรู้

คาถาบทสวดมนต์บูชาพระแม่สรัสวดี

ก่อนการสวดบูชาจะต้องสวดมนต์ต่อพระพิฆเนศก่อนเสมอ “โอม ชยะ ศรี สรัสวตี มาตา” (สามจบ) “โอม ศรี สรัสวะติไย นะมะห์” (สามจบ) “โอม สรัสวตี นะมัส ตุภะยัม วาระเท กามะรูปินี วิทยา รัมภัม กะริชยามิ สิทธิ ภะวะตุ เม สะทา” (หนึ่งจบ)

วิธีการสักการะบูชาพระแม่สรัสวดี

แท่นบูชา หรือ หิ้งบูชาพระแม่สรัสวดี ควรปูด้วยผ้าสีขาว หรือสีเหลือง สามารถใช้ผ้าลายดอกไม้ หรือลายไม้ เทวาลัยหรือศาลของพระองค์ก็ควรทาด้วยสีขาว ดอกไม้ที่พระองค์โปรดคือดอกดาวเรือง ดอกบัว ดอกมะลิ

ของไหว้พระแม่สรัสวดี

  • ผลไม้มากกว่า 2 ชนิด
  • ธูป 9 ดอก
  • เมล็ดข้าวสาร 1 ถ้วย
  • ธัญพืช 9 ชนิด, ผลไม้ เช่น กล้วย
  • ขนมหวานสีเหลือง เช่น ขนมไทย ทองหยิบ ทองหยอด มะพร้าวอ่อน
  • กำยาน